Żniwa (Stadt Land Fluss); reż. B. Cantu. Wyk. L. Steltner, K.M. Müller; Niemcy 2011; dystr. Tongariro; premiera w kinach: sierpień 2012
mat. pras.
„Żniwa” to historia spotkania dwóch młodych chłopaków na praktykach na farmie. Rzecz dzieje się w Janicksdorf, na terenach byłej NRD w okolicy Berlina. Trafi a tam młodzież z problemami rodzinnymi i społecznymi. Pracownicy socjalni starają się pomoc im wystartować w życiu.
Marko to cichy, stroniący od rówieśników samotnik z patologicznej rodziny. Pracowity, ale bez przekonania do tego, co robi. W zasadzie nie ma planów na dalsze życie. Ożywia się trochę, gdy pewnego dnia na farmie pojawia się nowy praktykant Jacob. Między Marko a Jacobem nie „iskrzy” – raczej mozolnie wiąże się nić sympatii, która przeradza się w romans. Nie wszystko idzie łatwo – obaj nie są zbyt rozmowni, nie umieją również nazwać tego, co się między nimi dzieje. A otoczenie raczej nie sprzyja coming outom. Marko bardzo jest spragniony czułości, ale i nieufny – stawia opor i na początku ucieka Jacobowi. Ten delikatnie próbuje się do niego zbliżyć. Ostatecznie noc spędzona wspólnie w Berlinie przełamuje lody.
Film jest bardzo wyciszony, odbiegający od standardowej formy wartkiej narracji. Chwilami przypomina nawet dokument – ujęcia z ręki, zaglądanie bohaterom przez ramię. Akcja toczy się spokojnie w rytm prac na farmie. Farma w Janicksdorf to autentyczne miejsce, więc można się przyjrzeć, jak faktycznie wygląda życie rolnika. Może nie wszyscy są entuzjastami takich klimatów, ale sama historia warta jest obejrzenia. A już szczególnie ostatnia, bardzo wzruszająca scena.
Tekst z nr 38/7-8 2012.
Digitalizacja archiwum „Repliki” dzięki wsparciu finansowemu Procter & Gamble.
Historia LGBT naszego zachodniego sąsiada bywała przerażająca, ale w ostatnich dekadach daje powody do radości
Brama Brandenburska 30 czerwca 2017 r., gdy Bundestag przegłosował równość małżeńską. Mat. pras.
Kalendarium w telegrafi cznym skrocie:
1871 – wchodzi w życie paragraf 175, który uznaje homoseksualizm za przestępstwo
1897 – powstaje pierwsza na świecie organizacja LGBT: WhK (Wissenschaftlich-humanitäres Komitee – Komitet Naukowo-Humanistyczny) pod wodzą doktora Magnusa Hirschfelda
1919 – pierwszy na świecie gejowski fi lm: „Inaczej niż inni” („Anders als die Andern”)
1929 – premiera filmu „Błękitny anioł” z biseksualną Marleną Dietrich, która stanie się największą niemiecką ikoną LGBT
1930-31 – w Dreźnie Lili Elbe jako pierwsza osoba na świecie poddaje się serii operacji mających na celu zmianę płci. Zabiegi nie udają się. Lili umiera (polecamy fi lm i książkę „Dziewczyna z portretu”)
1933 – do władzy dochodzi Adolf Hitler, powstają pierwsze obozy koncentracyjne, do których wysyła się również homoseksualistów
1934 – w czasie „nocy długich noży” zamordowany zostaje szef bojówek S.A., bliski współpracownik Hitlera Ernst Röhm, którego homoseksualizm był tajemnicą poliszynela
1935 – zaostrzenie paragrafu 175: już nie tylko seks między mężczyznami jest karany, ale wszystko, co mogłoby wskazywać na erotyczną relację (choćby trzymanie się za rękę). W obozach koncentracyjnych i więzieniach III Rzeszy (w latach 1939-45 również na obecnych terenach Polski) przebywa ok. 15 tys. skazanych za homoseksualizm. Większość ginie.
1945 – koniec obozów, ale paragraf 175 zostaje utrzymany; homoseksualizm pozostaje przestępstwem
1957 – Trybunał Konstytucyjny RFN podtrzymuje, że paragraf 175 jest zgodny z Konstytucją. W więzieniach RFN i NRD za homoseksualizm siedzi kilkadziesiąt tysięcy osób
1969-1971 – homoseksualizm staje się legalny zarówno w RFN jak i w NRD
1970 – premiera dokumentalnego filmu „Nie homoseksualista jest perwersyjny, tylko otoczenie, w którym żyje” (reż. Rosa von Praunheim); kamień milowy na drodze do akceptacji społecznej
1972 – premiera książki „Mężczyźni z różowym trójkątem” Heinza Hegera, pierwszej publikacji o homoseksualnych ofiarach nazizmu (polska premiera – w 2016 r.)
1979 – pierwsza „Parada Równości” czyli CSD w Berlinie. Dziś odbywają się one w wielu miastach, w berlińskiej rokrocznie uczestniczy ok. 700 tys. osób
1982 – umiera Rainer Werner Fassbinder, wybitny reżyser, wyoutowany gej, często podejmujący tematykę LGBT (m.in. „Querelle”, „Gorzkie łzy Petry von Kant”)
1985 – pierwszy wyoutowany gej posłem (Herbert Rusche)
1987 – pierwsza wyoutowana lesbijka posłanką (Jutta Oesterle- -Schwerin)
2001 – legalizacja związków partnerskich; coming out Klausa Wowereita, burmistrza Berlina (2001-2014)
2004 – coming out lidera partii liberalnej Guido Westerwelle, w l. 2009- 2011 wicekanclerza Niemiec
2014 – coming out Thomasa Hitzlspergera, zawodnika Bundesligi (najbardziej utytułowanego jawnie homoseksualnego piłkarza na świecie)
2017 – (czerwiec) kanclerka Angela Merkel ogłasza, że pomimo, iż sama jest przeciw, nie będzie utrzymywać dyscypliny swej partii (konserwatywnej CDU) w sprawie równości małżeńskiej. Ustawa przechodzi 30 czerwca ogromną większością głosów (również z CDU)
1 października 2017 r. – pierwsze pary jednopłciowe zawierają małżeństwa
10 października 2017 r. – Michael i Kai Korok pierwszą jednopłciową parą, która adoptuje dziecko (synka, dla którego wcześniej stanowili rodzinę zastępczą)
8 listopada 2017 r. – jako pierwszy kraj w Europie Niemcy wprowadzają trzy opcje płci w dokumentach – nie tylko „mężczyzna” i „kobieta”. To uznanie istnienia przede wszystkim osób interpłciowych W parlamencie czeka na głosowanie ustawa rehabilitująca ofiary paragrafu 175 z lat 1945-1969. Dotyczy ok. 60 tys. osób. Przewiduje odszkodowania w wysokości 3000 euro za każdy rok więzienia
Tekst z nr 70/11-12 2017.
Digitalizacja archiwum „Repliki” dzięki wsparciu finansowemu Procter & Gamble.
Z naszej okładki spoglądają Grzegorz i Martin Kujawa oraz ich 5-letni synek – Max. Grzegorz jest Polakiem, Martin – Niemcem. Mieszkają w Berlinie. Dziewięć lat temu zawarli związek partnerski, Grzegorz przeprowadził się do Berlina, a Martin przyjął jego polskie nazwisko. Od czterech lat stanowią rodzinę zastępczą dla Maksa. W wywiadzie Mariusza Kurca mówią o doświadczeniu ojcostwa, o tym, jak rodziny jednopłciowe są postrzegane w Berlinie… no i dużo opowiadają też o samym Maksie, który jest dwujęzyczny – do Grzegorza zwraca się “tata”, a do Martina – “papa”.
