Kategoria: stories

Witold Sadowy – stulatek, który wyszedł z szafy

Posted on by replique

O aktorze i publicyście, który w tym roku, w wieku 100 lat (!), zrobił coming out, pisze Rafał Dajbor.

O tym, że Witold Sadowy, niegdyś znany aktor teatrów warszawskich, a od 35 lat dziennikarz, jest gejem, środowisko teatralne stolicy wiedziało, jak to się mówi, „od zawsze”. Sam Sadowy jednak konsekwentnie milczał na temat życia prywatnego, zaś w licznych artykułach – choć znany jest najbardziej z autorstwa pożegnań i wspomnień zmarłych ludzi teatru, pisał także recenzje i teksty z okazji jubileuszy aktorów – zawsze podkreślał, iż wychował się w czasach, w których życie pozasceniczne artystów było ich osobistą sprawą. Pisząc pożegnalne i wspomnieniowe artykuły o gejach, takich jak Edmund Fetting, Jerzy Tkaczyk, Jerzy Pietraszkiewicz, Kazimierz Janus czy Jerzy Kaliszewski, nigdy nie wspominał o ich orientacji seksualnej. Tym bardziej więc zadziwił coming outem wykonanym w wieku 100 lat, co w dziejach całego ruchu LGBTIA jest wydarzeniem bez precedensu, rekordem świata.

Jana Ryżowa, inżyniera-elektryka, poznał w 1942 r. w kawiarni „U Aktorek” przy ul. Mazowieckiej w Warszawie. Byli razem 54 lata. W jednej ze swych książek Sadowy pisał, że Ryżow był towarzyszem wszystkich najważniejszych wydarzeń z jego życia, że dzielił z nim sukcesy i porażki, że wspólnie podróżowali po całym świecie. Opisał też chwile, gdy jego partner zmarł: 14 października 1996 r. rano umarł Janek. Od dłuższego czasu chorował i tracił pamięć. Jego śmierć dobiła mnie kompletnie. Wszyscy bliscy mojemu sercu odeszli już dawno odeszli. On był tym ostatnim, który trzymał mnie przy życiu. Musiałem zająć się wieloma sprawami, a przede wszystkim pogrzebem (…). Pochowałem go na cmentarzu prawosławnym na Woli, w grobie rodzinnym. Towarzyszyły mu tłumy, a wśród nich moi przyjaciele z teatru, którzy go znali i szanowali.

Cały tekst Rafała Dajbora o Witoldzie Sadowym, do przeczytania w „Replice” nr 86.

fot. Adam Stępień/Agencja Gazeta

Radna KO Katrzyna Zapała: „Nie boję się”

Posted on by replique

Rozmowa z radną Koalicji Obywatelskiej z Kielc Katarzyną Zapałą i jej partnerką Barbarą Biskup.

Jestem w Kielcach najstarszą stażem radną. Mieszkam z Basią i trzema kotami, mamy wsparcie rodzin i cudownych sąsiadów. To są moje „liny asekuracyjne” – potrzebne, gdy działa się publicznie i politycznie

W zeszłym roku stanęłam na czele pierwszego w Kielcach Marszu Równości – to ja zgłosiłam Marsz do Ratusza jako jego organizatorka, zresztą, co może warto podkreślić, razem z drugą radną – Agatą Wojdą, też z KO. A w sądzie, po zakazie Marszu wydanym przez Prezydenta, broniła nas Katarzyna Czech-Kruczek, prawniczka też z KO, wspaniała kobieta i… mama biseksualnej dziewczyny.

Jak mamy oczekiwać, że będziemy traktowani jak normalne osoby, jeśli sami nie będziemy się tak traktować? Mnie przy jednej okazji pani urzędniczka z ZUS-ie zapytała, czy mam członka rodziny, który mógłby mnie ubezpieczyć. Zawahałam się przez sekundę i powiedziałam: „Mam, ale to moja partnerka”. Odparła, że szkoda, że wciąż w naszym kraju partnerki nie można uznać za członka rodziny i oby to się w końcu zmieniło. Więc trzeba zdobywać się na odwagę i outować się – czasem spotka nas hejt, jasne, ale mam wrażenie, że życzliwość też – i nawet częściej, niż nam się wydaje.

Cały wywiad, którego autorką jest Marta Konarzewska, do przeczytania w „Replice” nr 86.

fot. Aleksandra Kaniewska

Andrzej Hurny, bohater filmu „Zabawa w chowanego” i Vice Mister Gay Poland 2019

Posted on by replique

Rozmowa z Andrzejem Hurnym, bohaterem filmu braci Sekielskich „Zabawa w chowanego” a zarazem Vice Misterem Gay Poland 2019

O molestowaniu przez księdza:

Zaczęło się, gdy miałam 10-11 lat, skończyło, gdy miałem 13. Zazwyczaj były macanki albo całowanie albo seks oralny. Ksiądz Arkadiusz całował mnie między ołtarzem a zakrystią, albo na schodach, gdy chodziliśmy po kolędzie, przy innym ministrancie

O chemseksie:

Gdybym miał z obecną świadomością, wybór: spróbować czy nie spróbować chemseksu, to bym nie spróbował. Praca, którą trzeba teraz wykonać, by wrócić do normalnego funkcjonowania, to są lata. Przeżyłem zresztą jedną tragiczną sytuację. Zmarł mi kochanek w łóżku.

O obecnym życiu:

Przygarnęli nas w schronisku w Andrzejówce: dwóch chłopców, dwa psy i kot. Mieszkamy tu i pracujemy. Nareszcie z Łukaszem jesteśmy razem naprawdę, nie chcę tego stracić.

Cały wywiad, którego autorem jest Bartosz Żurawiecki, do przeczytania w „Replice” nr 86.

fot. Marek Księżarek

Sylwia Chutnik: robię coming out!

Posted on by replique

Rozmowa z Sylwią Chutnik, znakomitą pisarką („Kieszonkowy atlas kobiet”, „Cwaniary”).

O tym, dlaczego robi publiczny coming out:

(…) powiedziałam sama do siebie: „Ej, ale na co ty jeszcze czekasz? Aż obozy zaczną nam urządzać?”. Jesteśmy najbardziej homofobicznym krajem Unii Europejskiej, co jeszcze musi się wydarzyć? Jakie jeszcze granice mają być przekroczone, bym się odezwała?

Jako dorosła osoba chcę powiedzieć dzieciakom LGBT: przepraszam was, że tak jest. Spierdoliliśmy ten świat. Jesteśmy winni tego, że homofobia i transfobia się rozprzestrzeniają. Outuję się publicznie, by was wspierać. Ale też chciałabym mieć zwyczajną frajdę z tego, że się ujawniam – będę cieszyła się z każdej miłej wiadomości, jaką dostanę.

O coming oucie przed 16-letnim synem:

Trudne to cholernie – usiąść i powiedzieć temu 16-latkowi nagle: „Słuchaj no, mama jest lesbijką”. Tymczasem syn zachował się tak, że normalnie myślałam: „Jeszcze chwila i poprowadzi warsztat pt. «Jak się zachować, gdy twoja mama outuje się przed tobą»”

O sytuacji politycznej po wyborach prezydenckich:

Wygrał homofob – i taki właśnie jest ten kraj. Ludzie oburzają się «piórem w dupie» na Marszu Równości, ale olewają demolowanie miasta w czasie Marszu Niepodległości. To się wszystko skończy źle, mówię wam.

Cały wywiad, którego autorem jest Mariusz Kurc, do przeczytania w „Replice” nr 86.

fot. Emilia Oksentowicz

DQ Graża Grzech – Bartek wart grzechu

Posted on by replique

Rozmowa z Bartłomiejem Bobrowskim, aktorem Teatru Narodowego, znanym również jako drag queen Graża Grzech

„Nie dążę do pełnej iluzji, podoba mi się łączenie cech męskich i żeńskich, często nie golę brody, nie wstawiam sztucznych piersi. Może wcale nie jestem drag queen, tylko drag queer. Gdy w „RuPaul’s Drag Race” zobaczyłem Sashę Velour, do której mnie porównują, co jest super, to poczułem, że drag to coś więcej niż wygłupy, śmieszna peruka i przesadny makijaż – to sztuka”

„W szkołach teatralnych wymaga się „pełnej” męskości, niechętnie widzi się „przegięcie”. Ja też się pilnowałem, by żaden z profesorów nie pomyślał, że jestem zbyt „miękki” i w związku z tym nie dostanę pewnych ról. To było głupie i ograniczające. Być może byłbym ciekawszym studentem, nie hamując tej wrażliwości czy formy ekspresji”

„Po wielu latach związku postanowiłem nagle bawić się w drag, to trochę ekscentryczne hobby starszego pana. Mojemu chłopakowi się nie spodobało, bo Graża robi straszny bałagan, zajmuje miejsce w szafach, zarywa noce, brokat się wala po podłodze”

Cały wywiad, którego autorem jest Karol Górski (drag queen Hiacynta), do przeczytania w „Replice” nr 85.

fot. Bartłomiej Bobrowski

Qczaj o swoim coming oucie

Posted on by replique

Rozmowa z Danielem Józkiem Qczajem, popularnym trenerem fitness, o jego publicznym coming oucie

„Pomyślałem: Kurde, kiedyś byłem takim chłopakiem, który mieszkał w małej wsi na Podhalu i nie mógł za bardzo wojować, bo się bał, a dzisiaj mam moc swojej społeczności, ludzi, którzy stoją za mną murem – nie mogę tego nie wykorzystać”.

„Pytań, czy mam dziewczynę, było mnóstwo i nieraz miałem ochotę powiedzieć: Do jasnej cholery, a czy to musi być dziewczyna?”

„Babcia zadzwoniła do mamy i powiedziała jej, że jestem… pedofilem. „A, nie – pedałem” – poprawiła się szybko.”

„Dostałem e-mail od mamy jednego z moich obserwatorów, 15-letniego chłopaka, który w dniu mojego coming outu powiedział jej, że chciał popełnić samobójstwo, pokazał list pożegnalny.”

Cały wywiad, którego autorem jest Piotr Grabarczyk, do przeczytania w „Replice” nr 85.

fot. Artur Kowalczyk

Ada Rozewicz, lekarka, o swej tranzycji

Posted on by replique

Rozmowa z Adą Rozewicz, lekarką z Rudy Śląskiej, o życiu przed korektą płci i po niej

Ada Rozewicz


 

„Był taki okres, że pieczątka jeszcze stara, a ja już w kiecce siedzę. Podobno paru pacjentów pytało w rejestracji, jak się do mnie zwracać, czy na pan czy na pani. I to tyle, żadnych innych problemów. Jeśli byli tacy, co mnie nie akceptowali, najwyraźniej skorzystali z okazji, by siedzieć cicho”

„Miałam latami napadowe depresje, myśli samobójcze – przy czym nie uświadamiałam sobie, że ich przyczyną jest walka, jaką toczę sama z sobą. Wyszukiwałam inne powody i w nie wierzyłam. A gdy transpłciowość zaakceptowałam, depresje minęły jak ręką odjął”

„W całym tym spektrum LGBTIA jesteśmy czasem bardzo różni. Ja jestem Ada i odpowiadam za siebie – ale jeśli robią na nas nagonkę jako na grupę – to czuję się częścią tej grupy, trzeba reagować i walczyć. Byłam na Marszu Równości w Katowicach i będę dalej chodzić”

Cały wywiad, którego autorem jest Mariusz Kurc, do przeczytania w „Replice” nr 85.

fot. Jagoda Owczarek

 

Fot. Krystian Lipiec

Nikodem Mrożek – aseksualny gej

Posted on by replique

Rozmowa z Nikodemem Mrożkiem, aktywistą LGBTIA, wykładowcą na Uniwersytecie Gdańskim.

„Nie odczuwam pociągu seksualnego ani w stosunku do kobiet, ani w stosunku do mężczyzn – ale jeśli myślę o związkach, o byciu razem – to z mężczyznami. Zakochuję się w mężczyznach. Są różne poziomy aseksualności. Są osoby aseksualne, które nie potrzebują żadnej bliskości cielesnej, są też takie, które od czasu do czasu są gotowe na zbliżenie seksualne. Mój poziom to są pocałunki, przytulanie się, wspólne spanie – i to wszystko z mężczyzną.”

„Coming outy robiłem dwustopniowo – jako gej i potem jako as. Zresztą do tej pory tak mam – częściej outuję się jako gej, bo to jest pojęcie społecznie bardziej zrozumiałe, a dopiero potem mówię też, że jestem aseksualny. A zaczęło się, tak jak dla wielu z nas w społeczności LGBTQIA –  od przeświadczenia, że jestem hetero jak „każdy” i to trwało długo. Mam nawet za sobą małżeństwo.”

„Kiedyś w domu zobaczyłem kasetę VHS z porno, to były lata 90. Sam z siebie nigdy nie miałem potrzeby oglądania porno – i do tej pory nie mam – ale pomyślałem: „OK, odpalę sobie, zobaczę ten cały seks”. Odpaliłem, popatrzyłem – po 2 minutach ziewałem. „Dobra, wystarczy, nie wiem, co ludzie w tym widzą, ale ich sprawa”. Ale też pamiętam, że już wtedy zwracałem uwagę na chłopaków i to było bardzo przyjemne”.

Cały wywiad, którego autorem jest Mariusz Kurc, do przeczytania w „Replice” nr 84.

Fot. Krystian Lipiec

Irka Dąbrowska, mama 8-letniej transpłciowej dziewczynki

Posted on by replique

Rozmowa z Irką Dąbrowską, mamą 8-letniej transpłciowej dziewczynki.

„Pamiętam jak dziś jeden wieczór, gdy miała 3,5 roku i czytałam jej książkę, a potem rozmawiałyśmy sobie. W pewnym momencie mówi: „Wiesz mamo, bo jak tata da ci drugi raz to nasionko, z którego ja powstałem, to ty urodź mnie drugi raz, bo ja chcę być dziewczynką, bo ja jestem dziewczynką”. Ja na to: „Ale jak to? Jesteś chłopcem, urodziłeś się chłopcem”, a ona: „Nie, nie, mamo, ja chcę się urodzić drugi raz jako dziewczynka.” A więc już wtedy była tego świadoma. Potem, gdy rozmawiałam ze specjalistami, mówili, że około 2-3 roku życia tożsamość płciowa zaczyna się budzić”.

„Robiłam coś w kuchni – ona stwierdziła: „Mamo, wiesz, ten siusiak to mi chyba już nie odpadnie. Ja czekam i czekam, ale już wiem, że nie”. Stanęłam wtedy i pomyślałam, że upuszczę to, co trzymam, miałam gonitwę myśli, mówię: „No tak, to się nie wydarzy”, a Wiki: „Mamo, a jaki jest sposób, żebym mógł się zmienić w dziewczynkę, bo przecież nią jestem?” Zebrałam myśli. Pamiętajmy, że mówimy o 4-letnim dziecku. Wiki miała wcześniej zabieg usunięcia migdałków, więc porównałam do tego, by jej jak najprościej wytłumaczyć. Powiedziałam, że są takie osoby i że jest możliwość „zmiany płci” (wtedy jeszcze tak o tym myślałam, czego się teraz wstydzę – teraz już wiem, że płeć się koryguje do psychiki, a nie zmienia), że tak, jak miała operację wycięcia migdałków, to też można przejść operację usunięcia narządów męskich. Wiki zapytała tylko, czy to nie będzie bolało i czy już wtedy będzie dziewczynką, potem widać było, jak stres spływa z niej i wróciła jakby nigdy nic do swoich czynności. A we mnie milion myśli na sekundę – wtedy uzmysłowiłam sobie, że to idzie w kierunku trans płciowości”.

Cały wywiad, którego autorem jest Agnieszka Rynowiecka, do przeczytania w „Replice” nr 84.

Fot. Krystian Lipiec

Kuba Gawron – współtwórca „Atlasu Nienawiści”

Posted on by replique

Rozmowa z Kubą Gawronem, współtwórcą „Atlasu Nienawiści” monitorującego polskie „strefy wolne od LGBT”.

„Według moich obliczeń gminy, które przyjęły uchwały anty-LGBT, otrzymały w perspektywie finansowej UE 2014-2020 ok 8,8 mld zł. Apeluję do Komisji Europejskiej o wyraźny głos, że łamanie zasady niedyskryminacji może przynieść konsekwencje finansowe”

„Procesu się nie boję, raczej jestem ciekawy. Na Marszu w Białymstoku byliśmy oblegani przez rozjuszony tłum rzucający petardami – to zmienia perspektywę”

„Zgłaszałem facebookowe komentarze o strzelaniu z broni pneumatycznej do uczestników Marszu Równości w Rzeszowie. Policja nie wykryła sprawców, mimo, że podałem na tacy nazwiska, zdjęcia i prawdopodobne miejsca zamieszkania”

„W „fizycznej” rzeszowskiej rzeczywistości społeczność LGBTQ po prostu nie jest obecna, jesteś zdany sam na siebie”

Cały wywiad, którego autorem jest Tomasz Piotrowski, do przeczytania w „Replice” nr 84.

Fot. Michał Ignar