Tekst: Anna Hájková
Tłumaczenie: Andrzej Sosnowski
Konsultacja: dr Joanna Ostrowska
76 lat po wyzwoleniu obozu Auschwitz warto zadać sobie pytanie, które historie się opowiada, a które przemilcza. Badanie marginalizowanych głosów ofi ar pozwala nam napisać pełniejszą historię Holokaustu. Po dziś dzień historia osób LGBTQ, które doświadczyły Zagłady, pozostaje niezbadanym lądem. Jedną z niewielu znanych biografii, które zostały pieczołowicie odtworzone, jest życie Fredy’ego Hirscha, popularnego syjonistycznego wychowawcy młodzieży w Theresienstadt i Auschwitz.
Na przestrzeni ostatnich 20 lat historycy i historyczki seksualności udowodnili, że nie jest ona jedynie interesującą opowieścią, a oferuje istotną perspektywę naszego rozumienia tego, jak funkcjonuje społeczeństwo. Badając seksualność – nieważne, czy rozpatrujemy ją jako akceptowalną, czy niewłaściwą – dowiadujemy się sporo o podstawowych wartościach społecznych. Wiedza ta jest szczególnie istotna zarówno przy próbie zrozumienia społeczności więźniarskich w okresie II wojny światowej, jak i wspólnej narracji ocalałych.
WIĘŹNIOWIE W THERESIENSTADT WIEDZIELI, ŻE FREDY BYŁ GEJEM
Fredy Hirsch był młodym, charyzmatycznym, przystojnym gejem. Urodził się w 1916 r. w Akwizgranie (Niemcy). W wieku 19 lat wyemigrował do Czechosłowacji. Był sportowcem i szybko stał się uwielbianym wychowawcą młodzieży w getcie Th eresienstadt, a później w Auschwitz II – Birkenau. Więźniowie w Theresienstadt wiedzieli, że Hirsch był gejem. Dwa ostatnie dokumentalne filmy biograficzne: „Heaven in Auschwitz” („Niebo w Auschwitz”) w reżyserii Aarona i Esther Cohen oraz „Dear Fredy” („Drogi Fredy”) w reżyserii Rubiego Gata, Dokonaj zakupu prenumeraty, mecenatu lub pojedynczego numeru, aby przeczytać cały artykuł.
Wcześniejsza wersja tego tekstu ukazała się na łamach „Tagesspiegel”. Autorce oraz „Tagesspiegel” dziękujemy za zgodę na przedruk.
Dr Anna Hájková (@ankahajkova) jest profesorką historii na Uniwersytecie Warwick. Jej książka „The Last Ghetto: An Everyday History of Theresienstadt” ukazała się w 2020 r. nakładem Oxford University Press. Obecnie Hájková pracuje nad książką o queerowej historii Holokaustu i byłaby wdzięczna za każdą informację o istotnych archiwach rodzinnych.
