PIW 2022
Z prawie pięćdziesięcioletnim opóźnieniem trafi a do nas ta biografia napisana w 1974 r. przez amerykańskiego profesora literatury, znajomego i tłumacza Yukio Mishimy. Ale też sam Mishima jest u nas postacią wciąż słabo znaną; dopiero w ostatnich latach powoli ukazują się w Polsce przekłady jego najważniejszych powieści takich jak „Złota pagoda” czy „Wyznania maski”. A przecież swego czasu był to najpopularniejszy (i najpłodniejszy) japoński pisarz. Także celebryta, który lubił podsycać zainteresowanie opinii publicznej swoimi nierzadko ekscentrycznymi pomysłami. Na przykład chętnie demonstrował na zdjęciach muskulaturę budowaną podczas ćwiczeń na siłowni. Najbardziej ekscentryczna okazała się jego śmierć. 25 listopada 1970 r. świat zszokowała wiadomość, że Mishima popełnił seppuku, wtargnąwszy uprzednio z członkami swej prywatnej gwardii do siedziby Oddziałów Samoobrony. Chciał w ten zaprotestować przeciwko powojennemu porządkowi w Japonii i upadkowi patriotycznego ducha.
Nathan ten ostateczny akt interpretuje nie tyle w kategoriach nacjonalistycznych, ile jako wyraz dręczącego Mishimę od najwcześniejszych lat pragnienia śmierci będącej najwyższym spełnieniem egzystencjalnym i erotycznym. Niebagatelną rolę odgrywała w tym wszystkim homoseksualna część natury pisarza. Grał z nią w życiu i twórczości (czego świadectwem chociażby wspomniane „Wyznania maski”), ale nigdy nie dopuścił jej całkowicie do głosu. Był Mishima zarazem prowokatorem, dandysem, narcyzem, bon vivantem, jak i intelektualistą, przykładnym mężem oraz ojcem dwojga dzieci. Hołdował zachodniemu stylowi życia, a zakończył życie, wbijając sobie w brzuch samurajski miecz.
Intrygująca lektura, w której Nathanowi udało się uchwycić sprzeczności biografii Mishimy i stworzyć z nich spójny portret. (Bartosz Żurawiecki)
Tekst z nr 100/11-12 2022.
Digitalizacja archiwum „Repliki” dzięki wsparciu finansowemu Procter & Gamble.
