Prenumerata #90-95 + książka
60,00 zł / rok
Promocja dotyczy prenumeraty od numeru 91. (maj/czerwiec 2021) do numeru 96. (marzec/kwiecień 2022).
Joanna Ostrowska – „Oni. Homoseksualiści w czasie II wojny światowej”
Polaków skazanych za homoseksualność w czasie II wojny światowej miało w ogóle nie być. To mieli być tylko Niemcy, a poza tym byli oni nieliczni i byli seksualnymi drapieżcami – z tych trzech powodów polscy historycy nie zajmowali się ich historią, nie upamiętniano i nie traktowano ich jako ofiar nazistowskiego systemu.
Tymczasem oni byli. Józef Drewniok z Gliwic, Bogdan Kurt Machula z Katowic, Józef Kamiński z Włocławka, Alojzy Pawłowski z Poznania, Dionizy Przyborowski z Wrześni, Roman Igler z Poznania, Józef Niemczyk, który był na przymusowych robotach w III Rzeszy… i tak dalej, i tak dalej. Przez przełomową pracę Joanny Ostrowskiej idzie korowód Polaków skazanych za „nierząd z mężczyznami”. Autorka nie ma dla nas soczystych historii miłosnych ze zwrotami akcji – ma strzępy biografii wyczytane z oficjalnych hitlerowskich dokumentów, z list transportowych, z sądowych zeznań. Z tych strzępów wyłania się makabryczny świat, w którym za zalotne spojrzenie skierowane przez mężczyznę do drugiego mężczyzny można było trafić do obozu koncentracyjnego i umrzeć po kilku tygodniach z wycieńczenia. Ostrowska pokazuje moc absurdalnej teorii uwiedzenia, zgodnie z którą należało zawsze koniecznie ustalić, który którego uwiódł – uwiedziony mógł liczyć na łagodniejszą karę. Pokazuje też bezpardonowość wchodzenia w jak najintymniejsze szczegóły seksualne – gdzie podejrzani byli zmuszeni zarzekać się, że „nie było stosunku oralnego, nie było stosunku analnego, była tylko wzajemna masturbacja”.
Autorka ukazuje również, że prześladowania nie skończyły się wraz z końcem II wojny światowej, a w trwającym dekady wymazywaniu homoseksualistów z pamięci po zbrodniczym reżimie brały też udział miejsca powołane do tego, by tę pamięć pielęgnować – jak choćby Muzeum Auschwitz-Birkenau.
Wywiad z dr Joanną Ostrowską – do przeczytania w „Replice” nr 90 (marzec/kwiecień 2021)