Wyd. Znak 2022
„Jak być uśmiechniętą wbrew sobie?”, „Jak uprawiać seks, i to z inną osobą?”, „Jak mieć pieniądze, i to dużo?”, „Jak umierać z rozmachem?” – m.in. tymi pytaniami opatrzono rozdziały herstoryczno-queerowej sagi rodzinnej o trzech pokoleniach kobiet żyjących w Polsce XX i XXI w. Jedna z nich – najmłodsza Magda – jest bowiem dziewczyną trans po tranzycji. Nieakceptowana przez neurotyczną matkę, zagubiona Magda wsłuchuje się w opowieść swojej babci Stanisławy o jej życiu, o wojnie i o PRL-u. Opowieść, z którą kontrastuje współczesna rzeczywistość Magdy: drag shows i aplikacji randkowych, ale też homofobii i kryzysu uchodźczego. Transpłciowa Magda, podobnie jak kilkadziesiąt lat wcześniej Stasia, chce w życiu tylko miłości, poczucia bezpieczeństwa, sprawczości i… wybzykać jakiegoś przystojnego kawalera, a potem dostać herbatę do łóżka. Tymczasem zmaga się z samotnością, depresją i poczuciem winy wtłaczanym jej przez heteronormę. Przewrotne nawiązanie do gatunku poradników psychologicznych podkreśla zasadniczą problematykę powieści Chutnik: to próba odpowiedzi na pytanie o to, jak i skąd, będąc kobietą, osobą queer lub należąc do innej mniejszości, czerpać siłę do przetrwania we współczesnej Polsce? Żeby poznać odpowiedź, warto się wsłuchać w głos babci Stasi (jak zawsze u Chutnik opowieść płynie wartkim i porywającym nurtem) i tak jak Magda przejąć trochę jej siły. (Małgorzata Tarnowska)
Tekst z nr 98/7-8 2022.
Digitalizacja archiwum „Repliki” dzięki wsparciu finansowemu Procter & Gamble.
