Muza 2013
Zbeletryzowana biografia „drugiego”, homoseksualnego Nabokowa, brata Vladimira, twórcy „Lolity”. Paul Russell, autor słynnej pozycji „Stu kochających inaczej, którzy mieli największy wpływ na dzieje ludzkości”, z drobiazgową pieczołowitością, bazując na pracach naukowych i listach samego Siergieja Nabokowa, odtwarza koleje jego losu na tle tragicznej historii Europy I połowy XX w.
Poznajemy więc dzieciństwo w przedrewolucyjnym Petersburgu, pierwsze zauroczenie szkolnym kolegą, później emigrację na Zachód, świat bohemy artystycznej Paryża (Gertruda Stein, Pablo Picasso czy Jean Cocteau, z którym połączył Siergieja romans), wreszcie szczęście u boku niemieckiego partnera Hermanna, a także samotność w bombardowanym Berlinie, gdzie Nabokow był tłumaczem w Ministerstwie Propagandy III Rzeszy. W 1944 r., prawdopodobnie ze względu na homoseksualizm, trafi ł do obozu koncentracyjnego, w którym, w wieku 43 lat, zginął.
Moje miłości zawsze wciągały mnie w zasadzkę – wyznaje (książka jest napisana w pierwszej osobie), analizując swe doświadczenia erotyczne, te młodzieńcze, tuż przed rewolucją, jak i późniejsze, gdy szukał płatnego seksu w łaźniach dla żołnierzy. Opisuje również poniżające próby „leczenia” jego homoseksualizmu, do których zmuszała go rodzina.
Jest to jeden z tych żywotów, które beznadziejnie domagają się spóźnionego czegoś – współczucia, zrozumienia, obojętnie czego – pisał po śmierci Siergieja jego brat. Niewesoła, acz fascynująca biografia. (Witold Politowicz)
Tekst z nr 42/3-4 2013.
Digitalizacja archiwum „Repliki” dzięki wsparciu finansowemu Procter & Gamble.
