Wyd. Mova 2023
Nowa książka Urbaniaka przedstawia dość podejrzany eksperyment społeczny: proceder oddawania do Dobrych Polskich Rodzin młodych ludzi po przejściach i w trudnej sytuacji materialnej. Mają oni pełnić rolę Maskotek do towarzystwa. Pod dach Rajchertów (despotyczna matka, zaglądający do kieliszka ojciec, chorowity syn – odizolowany od rówieśników przez edukację domową) trafia więc Mariusz. Próbuje się zakumplować z Rajchertem-juniorem, ale trudno byłoby nazywać chłopaków buddies na którymkolwiek etapie ich znajomości. Zresztą niejednoznaczna więź, ciągłe przyciąganie i odpychanie się tych dwóch samczyków, to ciekawy element opowieści, miejscami nacechowany sadomasochistycznie. „Pan księżniczka” Wolf i świadomy swoich celów „przybłęda” Mariusz falują w dziwnej relacji: oscylującej między fascynacją, oddaniem, uzależnieniem a nienawiścią. W tandemie łatwiej się ścierać z dorosłymi, ale wolność każdy musi znaleźć sam. Urbaniak znowu stworzył mocno osadzoną w rodzimej mentalności i obyczajowości powieść psychologiczną: o chorobliwych samotnościach i wyobcowaniu, o potrzebie akceptacji i uznania w oczach ludzi, o pułapkach zamykania w szafie prawdziwego „ja”, o związkach-transakcjach (wujcio-gujcio Jeremy i jego luby Cyprian jawią się jako całkiem przyzwoita para na tle małżeństw różnopłciowych), o współczesnych Dulskich, pięknych potworach i utalentowanych łajdaczkach ze wszystkich klas i społeczności. Dużo tu spraw do przemyślenia, obgadania. I widać, jak bardzo osobom żyjącym w Polsce przydałaby się indywidualna psychoterapia. Rodzinna zresztą też. (Tomasz Charnas)
Tekst z nr 104/7-8 2023.
Digitalizacja archiwum „Repliki” dzięki wsparciu finansowemu Procter & Gamble.
